دیجیتال مارکتینگ چیست و چطور باعث افزایش درآمد میشود؟
شیوههای ارتباط جمعی موجود در دنیا، همواره درحال تغییر و تحول هستند. با فراگیر شدن اینترنت و شبکه جهانی وب، افراد زیادی به این فکر میافتند که دیجیتال مارکتینگ چیست و چطور باعث افزایش درآمد میشود؟!
روابط تجاری، از چندین قرن پیش یکی از عنصرهای اصلی ارتباطات اجتماعی انسان بودهاند. با گسترش تکنولوژی و کاربرهای متنوع وب، میدان تجارت نیز دست خوش تغییر و تحولات بسیاری شده. این تغییرات، فرصت و امکانات منحصر به فردی را برای هر دو طرف مصرف کننده و ارائه دهنده کالا یا خدمات، به وجود آورده است.
همانطور که میدانید، تجارت الکترونیک درحال پیشی گرفتن از تجارت سنتی و حضوری است. در نتیجه، به تکنیکهای بازاریابی موثری نیازمند هستیم که با شیوه تجارت ما نیز همخوانی داشته باشد.
با در نظر گرفتن این نکته کلیدی، سوالی ذهن ما را به خود مشغول میکند: دیجیتال مارکتینگ چیست و چگونه میتوانیم کسب و کار خود را به کمک آن، ارتقا دهیم؟
در اینجا، قصد داریم به طور کامل به این سوال اساسی و مهم پاسخ دهیم.
موضوع کسب و کارهای اینترنتی و شیوه بازاریابی آنها، یکی از مواردی است که به مطالعه و دانش زیادی نیاز دارد.
با اینکه این دو مفهوم کاملا با یکدیگر تفاوت دارند، رابطه جدا نشدنی با هم دارند. به همین دلیل، ممکن است تشخیص تفاوتهایی که با هم دارند، در نگاه اول اندکی دشوار به نظر برسد. تجارت الکترونیک، شامل فرایندهای خرید و فروش کالا، خدمات و اطلاعات میشود که به واسطه ابزارهای الکترونیکی صورت میگیرد.
اکنون به طور خلاصه، این دو مفهوم را توضیح میدهیم و با کاربرد دقیق آنها آشنا میشویم. این گونه، میتوانیم به این سوال که دیجیتال مارکتینگ چیست، پاسخ دقیقتر و واضحتری بدهیم.
تجارت الکترونیک
برای این که تجارت مورد نظر به روش الکترونیک انجام شود، باید حداقل یک مورد یا تمامی موارد زیر، توسط ابزار الکترونیکی و شبکههای کامپیوتری صورت بگیرد:
- جستجوی کالا، خدمات یا اطلاعات
- ثبت سفارش آن
- خریداری کردن
- پرداخت هزینه محصول مورد نظر
- فرایند ارسال
- تحویل نهایی خدمات، کالا یا اطلاعات
در نظر داشته باشید که علاوه بر تجارت الکترونیک، مفهوم دیگری به نام کسب و کار الکترونیک نیز وجود دارد. این دو مورد، به تنهایی با هم تفاوتهای زیادی دارند و در مباحث تخصصیتر، نمیتوان آنها را با یکدیگر برابر دانست.
اما با توجه به اهداف این مقاله، در حال حاضر تنها قصد داریم به این موضوع بپردازیم که دیجیتال مارکتینگ چیست؟ در نتیجه، دو عبارت کسب و کار الکترونیکی و تجارت الکترونیک را به طور موقت در یک مفهوم یکسان در نظر میگیریم.
پس هر معامله تجاری که بر بستر شبکه اینترنت صورت بگیرد، تجارت الکترونیک محسوب میشود. با این تعاریف، میتوانیم نتیجه بگیریم که درصد بسیار زیادی از کسب و کارهای امروزی، به صورت الکترونیک صورت میگیرند.
از لحاظ عملکردی، تجارت الکترونیکی به دو دسته تقسیم می شود:
بعد از بررسی مفهوم تجارت الکترونیک، میتوان آن را بر اساس عملکردی، به دو دسته تقسیم کرد. تشخیص این مورد که کسب و کار ما در کدام دسته قرار میگیرد، در آبنده به ما کمک بزرگی خواهد کرد.
زیرا شیوه بازاریابی و مدیریت کسب و کاری که به آن میپردازیم، به نوع عملکرد تجارت ما نیز بستگی دارد.
1. تجارت الکترونیک کامل
هنگامی یک تجارت الکترونیک را کامل مینامیم که تمام ابعاد و فرایندهای آن کسب و کار به صورت دیجیتال، الکترونیک یا مجازی صورت بگیرد. به عبارتی، از صفر تا صد این نوع تجارت پشت صفحه گوشی یا کامپیوتر انجام میشود.
با توجه به این تعریف، خرید و فروش خدمات و اطلاعات دو موردی هستند که توانایی تبدیل به تجارت الکترونیک کامل را دارند. مثالی از این نوع تجارت که تمامی ما با آن آشنایی داریم، خرید فایلهای آموزشی یا کتابهای الکترونیک از وب سایتهای مختلف است. مشاورههای آنلاین یا دورههای کلاس آنلاین نیز موارد دیگری از این نوع تجارت هستند.
2. تجارت الکترونیک ناقص
در صورتی که یک یا چند فعالیت مربوط به کسب و کار ما به صورت حضوری یا فیزیکی انجام شود، در دسته تجارت الکترونیک ناقص قرار میگیرد؛ حتی اگر نود درصد کسب و کار مورد نظر به شکل آنلاین صورت بگیرد.
پس خرید و فروش کالای فیزیکی، یکی از تجارتهایی است که در هر صورت، نوعی تجارت الکترونیک ناقص محسوب میشود. زیرا ارسال و تحویل محصول مورد نظر، تنها به صورت حضوری امکان پذیر است.
این مورد درست است که تجارت الکترونیک ناقص، به دلیل بخش های حضوری و فیزیک خود به مدیریت و پیگیری بیشتری نسبت به تجارت الکترونیک کامل نیاز دارد. اما تفاوت این دو نوع تجارت در زمینه دیجیتال مارکتینگ چیست؟
جالب است بدانید که شیوه بازاریابی در هر دو مدل تجارت الکترونیک، تقریبا به یک شکل میباشد. زیرا مراحل اولیه خرید و سفارش کالا، خدمات و اطلاعات، غالبا به صورت اینترنتی صورت میگیرد. پس بازاریابی آنلاینی که موجب جذب مخاطب و مشتری شما شود، به تجارت الکترونیکی ناقص یا کامل ارتباط زیادی ندارد.
اهمیت و جایگاه تجارت الکترونیک در دنیای امروزی
همان طور که میدانید، دسترسی افراد جامعه به اینترنت روز به روز درحال افزایش است؛ و گسترش روابط الکترونیکی از طریق وب سایتها و رسانههای اجتماعی، باعث کمرنگ شدن تجارت سنتی شده.
کسب و کارهای اینترنتی و الکترونیک، یکی از پرسود ترین و گسترده ترین شغلهای موجود در جهان هستند. به دلیل تنوع زیاد و قدرت عرضه بالایی که در این زمینه وجود دارد، رقابت کسب و کارها برای جذب مخاطب و مشتری بسیار بالا میباشد. پس بالا بردن کیفیت دیجیتال مارکتینگ، برای سایتهای مربوط به این تجارت اهمیت بسیار بالایی دارد.
چند مورد از مزایایی که کسب و کار الکترونیک برای هر دو طرف تقاضا کننده و ارائه دهنده محصولات به وجود آورده، به صورت زیر میباشند:
- برطرف کردن محدودیت زمانی و مکانی
- دسترسی سریع و راحت به اطلاعات مورد نیاز
- قابلیت مقایسه مشخصات کالا، و استفاده از تجربه مستقیم مشتریان دیگر
- صرفه جویی در زمان و هزینهها
- به دست آوردن فرصتهای تجاری جدید و امکان اجرای ایدههای خلاقانه
- بهبود روابط بین مشتری و کسب و کار
- قابلیت پرداخت هزینه محصول به صورت اینترنتی و الکترونیک
- مدیریت و بهینه سازی بیشتر کسب و کار
- جذب سریع مخاطب و مشتری، درصورت بهکار بردن استراتژیهای مناسب دیجیتال مارکتینگ
- آشنایی بیشتر با سلیقه و نیاز دقیق مشتری
- در دست داشتن راههای متنوع و موثر برای تبلیغات و بازاریابی
بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ چیست
اکنون که با تجارت الکترونیک بیشتر آشنا شدیم، تشخیص معنای دقیق دیجیتال مارکتینگ ، برای ما سادهتر میشود. عبارت دیجیتال مارکتینگ، به نامهای دیگری مانند بازاریابی دیجیتال، یا بازاریابی آنلاین نیز شناخته میشود.
بازاریابی، یکی از کارهایی است که برای پیشرفت و سود دهی یک کسب و کار، نقش کلیدی ایفا میکند. بدون بازاریابی مناسب، شروع و تداوم یک کسب و کار بسیار دشوار میشود. حتی در صورتی که خدمات، کالا یا اطلاعاتی که قصد عرضه آن را دارید، از سایر رقبای شما کیفیت و کارایی بیشتری داشته باشد.
هر فعالیتی که برای تبلیغ محصول و خدمات مشخصی انجام میشود و مخاطبین بالقوه کسب و کار مورد نظر را جذب میکند، بازاریابی نامیده میشود. در صورتی که این فعالیتها به واسطه ابزار الکترونیک و فضای مجازی صورت بگیرند، بازاریابی مورد نظر از نوع دیجیتال خواهد بود.
پنج مرحله شروع و راه اندازی تجارت الکترونیکی
اکنون، باید با مسیر پر پیچ و خم راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود آشنا شوید. در صورتی که مالک یک برند تجاری رسمی هستید، داشتن وب سایت رسمی برای برند شما بسیار ضروری است. زیرا این سایت، به نوعی جایگزین مغازه، فروشگاه، یا دفتر کار عمومی شما خواهد شد. علاوه بر خرید و فروش، درصد بالایی از رفت و آمدهای مشتریان شما نیز، در فضای وب سایت صورت میگیرد.
در ادامه، با مراحل اصلی راه اندازی کسب و کار الکترونیک خود آشنا میشوید. و بهتر متوجه این موضوع میشوید که بر اساس اهداف شما، مناسبترین استراتژی بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ چیست؟ در صورتی که پس از مطالعه این مبحث سوالی در ذهن شما به وجود آمد، میتوانید با مشاورین و کارشناسان مجموعه نوین راهبرد در ارتباط باشید.
مرحله اول: تعیین کردن دقیق هدف
مانند هر کار دیگری، راه اندازی کسب و کار اینترنتی و تجارت الکترونیک نیز به تعیین هدف اولیه و دقیق نیاز دارد. بدین صورت که محصول یا خدمات مورد نظر خود برای فروش را، کامل و جامع مشخص کنید. سپس جامعه هدفی که مخاطب و مشتری شما خواهند شد را نیز تعیین کنید.
با این کار، نوع فعالیت کسب و کار، و نیازهای دقیق مشتریان خود را تعیین خواهید کرد. و بر اساس این دو عنصر اصلی، جزئیات کسب و کار خود را شکل خواهید داد. به عنوان مثال، مجموعه فروشگاهی که به فروش پوشاک میپردازد را در نظر بگیرید.
صاحب این فروشگاه باید برای راه اندازی وب سایت خود، دید درستی از موارد زیر داشته باشد:
- مشتریان و مخاطبین خود
- بازاری که حوزه فعالیت فروشگاه او محسوب میشود
- نوع محصولاتی که به فروش میرساند
- توضیحات ضروری و مفید برای ارائه بهتر محصولات به مشتریان
- تامین کنندگان محصول یا مواد اولیه برای تولید محصولات
- کانالها و راههای فروش، توزیع و…
مرحله دوم: راه اندازی و طراحی وب سایت مخصوص به کسب و کار
اکنون باید ایده و اهداف مشخص شده را عملی کنید، و وب سایت مورد نظر خود را با ویژگیهای برند خود، طراحی کنید. این کار به طور دقیق، شامل مراحل راه اندازی، طراحی و ساخت صفحات اینترنتی میباشد. این ساخت صفحات، شامل هر گونه متن، تصویر، فایل صوتی، تصویری و… میباشد که با نوع کالا یا خدماتی که کسب و کار شما ارائه میدهد، مربوط باشد.
طراحی وب سایت، یکی از کارهایی است که خود به تنهایی، نیازمند دانش، تجهیزات، زمان و انرژی زیادی است. اکثر کسب و کارها، ترجیح میدهند این بخش از توسعه تجارت الکترونیک خود را به افراد متخصص بسپارند.
زیرا پس از طراحی و ساخت اولیه وب سایت، نیاز به پرورش مداوم آن دارید. سایت شما باید همواره درحال به روز رسانی، گسترش و بازاریابی باشد تا به سود رسانی مورد نظر برسد. با در نظر گرفتن این مورد، باید دوباره به این سوال بازگردیم که دیجیتال مارکتینگ چیست؟
مجموعه نوین راهبرد، با دو دهه تجربه، در زمینه ارائه خدمات تخصصی مربوط به تجارت الکترونیک مشغول به کار است. افراد و تیمهای حرفهای این مجموعه، همواره به طراحی و پیشرفت وب سایت مشتریان خود در داخل و خارج کشور، کمک رسانی کردهاند. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید از مشاوره سئو و فروشگاه اینترنتی نوین راهبرد، استفاده کنید.
مرحله سوم: اقدامات لازم برای قانونی کردن وب سایت
مرحله بعد که برای راه اندازی وب سایت خود نیاز دارید، قانونی کردن وب سایت کسب و کار شما است. قانونی کردن وب سایت، بدین معنی است که مجوز کسب و کار الکترونیکی مورد نیاز خود را از مراجع و سازمانهای به خصوصی، به دست بیآورید. این مجوز، همان نماد اعتماد الکترونیک است که به نام eNAMAD نیز شناخته میشود.
سازمان دارای صلاحیتی که نماد اعتماد الکترونیک را به طور انحصاری برای کسب و کارهای اینترنتی صادر میکند، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی است. هر درگاه یا وب سایتی که به طور دقیق بررسی شود و احراز هویت آن با موفقیت انجام بگیرد. پس از این که مشخص شد وب سایت مورد نظر از صلاحیت لازم برخوردار است، این نماد را دریافت میکند.
یکی از موارد ضروری برای کسب اعتماد مشتری و مخاطبین، همین نماد اعتماد الکترونیک است. مشخص است که هر شخصی، قبل از خرید محصولات یا خدمات مورد نیاز خود، به نماد اعتماد وب سایت و تعداد ستارههای آن دقت زیادی میکند.
پس منطقی است که قانونی کردن وب سایت مربوط به کسب و کار خود را به طور جدی پیگیری کنیم. وجود سایت ما در فهرست وب سایتهای قابل اطمینان، باعث جذب مشتریان بالقوه بیشتری نیز میشود.
مرحله چهارم: دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی
امروزه کمتر وب سایت فروشی را مشاهده میکنیم، که به درگاه پرداخت الکترونیک مجهز نباشد. داشتن حداقل یک درگاه پرداخت اینترنتی، باعث میشود خدمات بانکی و فرایند خرید و فروش، راحتتر و با سرعت بیشتری انجام شود.
برای دریافت این درگاه پرداخت الکترونیکی، باید به بانک مورد نظر خود مراجعه کنید. فراموش نکنید، که برای دریافت این مورد وب سایت شما باید واجد شرایط مشخصی باشد که یکی از این شرایط، نماد اعتماد الکترونیکی است. پس مرحله قانونی کردن وب سایت، ادامه فعالیتهای شما برای راه اندازی وب سایت را نیز فراهم میکند.
مرحله پنجم: بازاریابیهای مناسب کسب و کار
با این که شروع یک کسب و کار استارت آپ کار دشواری میباشد، تداوم آن در مرحله بالاتری از سختی قرار میگیرد. بسیاری از کسب و کارهایی که اقدام به طراحی و راه اندازی وب سایت کردند، در شیوه بازاریابی خود نقص داشتهاند. عدم توجه به این مرحله حیاتی، موفقیت کسب و کار شما را تهدید میکند.
پس از این که یک کسب و کار راه اندازی شد، مدیریت آن بسیار ضروری است. این مدیریت کسب و کار و تجارت الکترونیکی، به تمرکز و وقت زیادی زیاد دارد. یکی از این راههای مدیریت، بررسی و مطالعه موارد زیر به کمک ابزارهای الکترونیکی و اینترنتی میباشد:
- شناسایی مشتریان
- تبلیغ مناسب و تاثیر گذار
- معرفی و ترویج برند مورد نظر به افراد جامعه
- فروش محصول یا خدمات
درواقع، شاید بتوان گفت تمام موارد بالا، برای تبلیغ مستقیم یا غیر مستقیم محصول یا خدمات برند ما صورت میگیرند. زیرا امروزه روشهای تبلیغاتی و جلب مشتری، بسیار متنوع و گسترده میباشند. با وجود شیوههای تبلیغاتی بینهایتی که در دنیای امروزی وجود دارد، راه تشخیص بهترین نوع دیجیتال مارکتینگ چیست؟
شما باید بر اساس مشخصات فردی مشتریان، نوع کالا یا خدمات، اهداف اصلی برند خود و بسیاری از فاکتورهای غیر مستقیم دیگر، بهترین نوع بازاریابی را برای کسب و کار خود تعیین کنید. به عنوان مثال، فضاهای مجازی مانند اینستاگرام برای جذب مخاطبین جوان، بسیار تاثیر گذار است.